کم خونی یک وضعیت پزشکی است که در آن مقدار خونی که در بدن حمل میشود کاهش مییابد. این وضعیت معمولاً ناشی از کاهش تولید خون، افزایش تلفات خون، یا هر دو موضوع است. خون شامل سلولهای قرمز خون، سلولهای سفید خون و پلاکتها است که در تامین اکسیژن به اندامها، مقابله با عفونتها و خونریزیها نقش دارند.
کم خونی: علل، عوامل و تاثیرات آن بر سلامتی
کم خونى میتواند به صورت موقت یا مزمن اتفاق بیفتد. علل موقتی شامل از دست دادن خون به علت ضربهها، جراحات، یا خونریزیها میشود. علل مزمن میتواند ناشی از بیماریهای مزمن مانند کمبود آهن، بیماریهای کلیوی، بیماریهای خونی مانند کمخونی همولیتیک، سرطان، عوامل ژنتیکی و مشکلات ایمنی باشد.
کمبود آهن
کمبود آهن یکی از شایعترین علل کم خونى است. آهن به عنوان یک ماده مهم برای تولید سلولهای قرمز خون و انتقال اکسیژن به بافتها و اندامها اساسی است. علل کمبود آهن شامل عوامل تغذیهای ناکافی، خونریزی مزمن، بارداری و شیردهی، اختلالات جذب آهن در روده، و عوامل مرتبط با سیستم گوارشی میشوند.
در بیماریهای کلیوی، کلیهها قادر به تولید آندوژن که برای تشکیل سلولهای قرمز خون مورد نیاز است، نمیباشند. این موضوع میتواند منجر به کمبود خون و کم خونى شود.
بیماریهای خونی مانند کمخونی همولیتیک باعث افزایش تخریب سلولهای قرمز خون میشوند و تولید آنها را کاهش میدهند. این بیماریها میتوانند به صورت وراثتی یا بدست آمده باشند و علایمی مانند خستگی، ضعف، تنگی نفس و سرگیجه را ایجاد کنند.
سرطان نیز میتواند به کم خونی منجر شود. سرطان در بدن میتواند به سلولهای خونی وارد شده و عملکرد آنها را مختل کند. همچنین، درمان سرطان مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز میتواند به سلولهای خونی آسیب برساند و کم خونى را ایجاد کند.
عوامل ژنتیکی
عوامل ژنتیکی همچنین میتوانند نقشی در کم خونی داشته باشند. برخی از افراد به طور وراثتی نقص در تولید سلولهای خونی دارند که میتواند منجر به کم خونى شود.
مشکلات ایمنی نیز میتوانند علت کم خونی باشند. بیماریهایی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید، و آنمیا شامل عوامل ایمنی هستند که به سیستم ایمنی بدن حمله کرده و تولید سلولهای خونی را کاهش میدهند.
در کل، کم خونى به دلایل مختلفی اتفاق میافتد که میتوانند شامل کمبود آهن، بیماریهای کلیوی، بیماریهای خونی، سرطان، عوامل ژنتیکی و مشکلات ایمنی باشند. شناسایی دقیق علت کم خونى از طریق مشاوره پزشکی و آزمایشات لازم انجام میشود تا بتوان به درمان مناسب و کاهش عوارض آن پرداخت.